In een ideale wereld zijn er geen vervelende gebeurtenissen en hebben we allemaal alleen maar fijne ervaringen.
Of zou je je kind kunnen beschermen tegen een vervelende gebeurtenis.
Ziekte, ongelukken, naar het ziekenhuis, overlijden, scheidingen…
Maar zo werkt het leven niet. Soms is iets gewoon k*t super vervelend.
Hoe jij daar als ouder op reageert, maakt een wereld van verschil voor je kind.
Jaren geleden toen mijn zoon nog jong was, moesten we opeens met hem naar het ziekenhuis.
Gelukkig bleek er weinig aan de hand en liep alles goed af.
Maar het inspireerde mij om een artikel te schrijven.
Over 10 manieren om je hoogsensitieve kind te helpen omgaan met vervelende gebeurtenissen.
Naar het ziekenhuis
Afgelopen maandag hebben Noah – mijn 3 jaar oude zoon – zijn vader en ik een lange tijd doorgebracht op de spoedeisende hulp in het ziekenhuis.
Ergens in de middag werd ik gebeld door de crèche en een van de leidsters deelde haar zorgen over Noah’s teen die flink ontstoken leek te zijn.
Zijn voet was opgezwollen en bijna twee keer zo dik als de andere en hij leek wat koortsig.
De huisarts stuurde ons gelijk door naar het ziekenhuis.
Gelukkig, na heel veel dokters en nog meer wachten, had Noah uiteindelijk een kleine ingreep met alleen plaatselijke verdoving en waren we om 22.00 uur veilig weer thuis.
Zijn teen is mooi aan het genezen en het doet geen pijn meer zegt hij.
Tijdens ons spannende verblijf in het ziekenhuis was ik ontzettend blij met de tools die ik door de jaren heen heb verzameld voor het omgaan met gevoelige kinderen.
Hier zijn er 10 waar wij veel aan gehad hebben:
1. Blijf zelf rustig
Dat is natuurlijk een open deur en het klinkt makkelijker dan het is. Maar het helpt echt voor onze kinderen.
Hoogsensitieve kinderen voelen vaak haarfijn aan wat wij voelen, onze energie.
En hoewel we prima eerlijk en open kunnen toegeven dat het voor ons ook een beetje spannend is, helpt het als we onze energie zo rustig mogelijk houden.
Ik voelde even een vlaag van paniek opkomen toen de crèche belde.
Vorig jaar hadden we namelijk een heel erg spannende situatie met een familielid meegemaakt. Die was bijna overleden aan wat begon met gewoon een klein wondje in haar hand.
Die herinnering hielp niet echt.
Voordat ik Noah ophaalde heb ik eerst even een paar minuten rustig en diep geademd, totdat ik me weer rustig voelde en weer in mijn lichaam zat.
2. Geef ‘ondertiteling’ en ‘praat voor’
Dit zijn twee van mijn favoriete vaardigheden voor ouders.
Ondertiteling geven betekent dat je op een neutrale manier aan je kind beschrijft en uitlegt wat er gebeurd.
‘Voor-praten’ is vertellen aan je kind wat er gaat gebeuren, in welke stappen en wat er van je kindje verwacht wordt, voordat het daadwerkelijk gebeurd.
Rustig bleven we uitleggen aan Noah wat er gebeurde en wat er daarna ging gebeuren.
Regelmatig checkten we of hij het snapte en vroegen hem of het duidelijk was of dat hij graag wilde dat we het nog een keer uitlegden.
We zorgden ervoor dat het helder was wat er ging gebeuren vóórdat een dokter hem aanraakte, en dat hij betrokken werd in de conversatie.
Noah knikte met zijn hoofd als hij het begreep en het was duidelijk te merken dat het hem hielp om rustig te blijven.
De wereld is vaak sowieso al overweldigend voor hoogsensitieve kinderen. Vooral als ze jong zijn.
‘Ondertiteling’ en ‘voor-praten’ helpt om kinderen grip te geven op hun wereld.
Wees eerlijk bij een vervelende gebeurtenis. Als dingen misschien een beetje pijn gaan doen of niet leuk gaan zijn bijvoorbeeld.
Maar je hoeft je kind niet onnodig angst aan te praten.
Eerlijk en open zijn met hoogsensitieve kinderen die haarfijn voelen wat jij voelt en soms je gedachten toch al lijken te kunnen lezen, geeft ze meer rust.
Liegen tegen hoogsensitieve kinderen is een slecht idee.
Negen van de tien keer voelen ze dat aan, en dat helpt hun vertrouwen in jou niet.
Maar je moet een balans vinden in hoeveel informatie en details je deelt.
Zo hebben we bijvoorbeeld niet verteld dat de dokter in zijn teen zou gaan snijden.
Hij zou dat gedeelte toch niet zien of voelen dus dat hebben we benoemd als: “en dan gaat de dokter je teen beter maken.”
3. Erken gevoelens en geef ze ruimte
Er lijkt een soort algemene gewoonte te zijn om kinderen die rustig blijven te belonen met uitspraken als:
“Wat ben jij een grote jongen dat je niet gehuild hebt!”
Maar ik geloof dat het juist heel gezond en dapper is om over je gevoelens te praten en ze te uiten!
Ik was super trots op Noah.
Niet zo zeer omdat hij het grootste deel erg rustig bleef, maar omdat hij het durfde te zeggen als hij iets spannend vond, en om een hand of een knuffel vroeg.
En dat hij ons later thuis in de dagen erna nog een paar keer vertelde dat hij de prikjes echt helemaal niet leuk vond en er nog een paar keer om moest huilen.
Soms hoor ik ouders zeggen: “Dat was leuk!” als een kind valt of zich pijn doet in de speeltuin. In de hoop dat het kind dan niet gaat huilen.
Maar dat is erg verwarrend voor kinderen en het haalt ze uit verbinding met hun innerlijke gevoelswereld.
Kinderen verward maken over hun gevoelens, kinderen aanmoedigen om gevoelens weg te drukken, gevoelens van kinderen er niet gewoon laten zijn…
Vooral hoogsensitieve kinderen krijgen daar uiteindelijk problemen mee.
Ze gaan gevoelens wegdrukken. Wat leidt tot opbouwende spanning in het systeem. En dat leidt tot allerlei vervelende problemen.
Bovendien worden hoogsensitieve kinderen al vaak zo weinig begrepen door hun omgeving.
Als ze dan zelf hun eigen gevoelens ook niet leren begrijpen, en niet leren dat al hun sterke gevoelens oké zijn… dan leidt dat tot zelf-afwijzing en minder eigenwaarde.
Niet alles is leuk en niet alles hoeft leuk te zijn.
Sommige dingen zijn heel erg stom. En dat is ook oké. Daar mag je best verdrietig of boos over zijn.
4. Geef ‘kleine keuzes’
Als ouders weten we niet altijd zeker wat ons kind precies wil.
Een kind dat gevallen is wil misschien een knuffel, maar soms wil het liever even op zich zelf zijn. Of juist direct weer opnieuw proberen.
In plaats van aannemen wat onze kinderen willen, kunnen we vragen wat ze liever hebben en ‘kleine keuzes’ aanbieden.
Als onze kinderen niet in paniek zijn, kunnen kleine keuzes helpen bij een vervelende gebeurtenis om zich kalmer en minder overspoeld te voelen.
Omdat ze dan toch nog enige invloed over hun situatie hebben.
(Als je kind wél echt in paniek is, dan is het niet in staat om keuzes te maken. Dan neem jij de rustige, duidelijke leiding in alles. En geef je kleine keuzes zodra dat weer kan.)
Kleine keuzes geven kinderen een gevoel van autonomie. Van invloed voelen over hun wereld.
Vooral bij een hoogsensitief kind, vooral in zo’n situatie waar je eigenlijk weinig controle hebt, helpt dat enorm.
Zelfs in noodsituaties is er soms wel zeker ruimte voor kleine keuzes.
“Laten we naar huis gaan en klaar zijn met die teen” – dat was niet echt een optie voor ons.
Maar we hebben Noah wel zelf laten kiezen waar hij wilde zitten in de wachtkamer.
Of hij zelf de deur naar de behandelkamer wilde openen, of hij wilde lopen of gedragen wilde worden en waar hij wilde dat wij stonden tijdens de behandeling.
5. Jij bent niet verantwoordelijk voor alle ervaringen van je kind
Ik heb een redelijk vertrouwen in mijn vaardigheden als moeder, maar ik ben erg sensitief en soms geneigd om me schuldig te voelen over dingen…
Die dag bleef ik me afvragen of ik iets verkeerd had gedaan.
Had ik die teen gemist ‘s ochtends? Heb ik wat verkeerd gedaan? Wat had ik anders kunnen doen?
We kunnen niet alle ervaringen kiezen die onze kinderen zullen hebben.
We kunnen kinderen weerbaarder maken door ze te leren met gevoelens en vervelende situaties om te gaan.
En we kunnen ze helpen meer in balans te zijn zodat ze meer positieve ervaringen aan zullen trekken.
Maar uiteindelijk is het hun eigen leven en hun eigen ervaringen.
Dat klinkt vrij logisch maar soms moet je jezelf er even aan herinneren: Shit happens.
Kinderen zijn weerbaar en flexibel. Niemand heeft een perfect leven.
En de grootste invloed heb je niet door een vervelende gebeurtenis of nare gevoelens krampachtig proberen te vermijden, maar door hoe je er mee omgaat.
6. Doe iets leuks als het moment voorbij is
Ruimte en tijd maken om iets leuks te doen als de nood voorbij is helpt om alle gevoelens van dat moment los te laten en weer in een positieve vibe te komen.
Slaap, een vast ritme, structuur… al die dingen zijn belangrijk.
Maar soms moet je eerst even ontladen, loslaten, lachen en wat leuks doen, na een vervelende gebeurtenis.
Ook al was het ver, ver na bedtijd toen we uiteindelijk klaar waren, hebben we Noah nog even – met zijn nieuwe bal die hij van de dokter had gekregen – laten spelen in de wachtkamer.
Noah heeft een grote liefde voor liften en knopjes, dus toen we onderweg naar buiten een lift zagen, zijn we eerst met z’n allen nog een paar keer op en neer gegaan.
7. Zorg ook goed voor jezelf
In het moment willen we er graag zijn voor onze kinderen. En dat is belangrijk.
Maar daarna helpt het als we ook tijd en ruimte maken voor onszelf om de ervaring te verwerken.
Als je weer in de gelegenheid bent, sta jezelf dan even toe om te voelen hoe de ervaring voor jou was en welke gevoelens er omhoog willen komen.
Wees extra lief voor jezelf. Vind lekkere chocola of iemand van wie je even een lekkere, dikke knuffel kunt krijgen.
Toen Noah uiteindelijk in bed lag en bijna onmiddellijk in slaap viel voelde ik eindelijk de spanning in mijn eigen lichaam en begon te huilen.
Ik voelde me een beetje rillerig en erg ongegrond dus ik heb een lekkere mok thee voor mezelf gemaakt en met vrienden gepraat totdat ik mezelf ook weer rustig voelde.
8. Geef tijd voor verwerking
Ook al is een vervelende gebeurtenis misschien niet leuk geweest, het negeren alsof het nooit gebeurd is helpt niet.
Praat erover. Laat je kind zijn of haar gevoelens delen en geef die ruimte.
Je hoeft er niet telkens zelf over te beginnen, maar als je kind er iets over zegt neem er dan even de tijd voor.
Het helpt bij het verwerken van de ervaring.
Gevoelens willen alleen maar gehoord worden. Gevoeld worden. Alleen maar ruimte krijgen.
Je hoeft gevoelens niet op te lossen of te fixen. Begrip en ruimte geven is genoeg.
Dan kunnen ze eruit en lossen ze vanzelf op. Anders komen ze vast te zitten.
De dagen erna vertelde Noah af en toe iets over het ziekenhuis.
We hadden het er dan even over en gingen nog een keer alle gebeurtenissen van die dag bij langs.
Elke keer als we bij het gedeelte kwamen over de prikjes begon Noah weer te huilen en vertelde hoe naar hij dat had gevonden en dat hij echt ‘geen gaatjes in zijn teen wou’.
Ik erkende dat dat inderdaad heel vervelend was geweest en dat het hem pijn had gedaan en dat het oké was om daar verdrietig over te zijn.
Het hielp hem om zijn gevoelens te verwerken en alles een plekje te geven. Het werd steeds makkelijker voor hem om er over te praten zonder emotioneel te worden.
9. Help je kind zich weer veilig te voelen na een vervelende gebeurtenis
Na een spannende of vervelende gebeurtenis kun je je kind helpen om zich weer veilig te voelen.
Aanraking – als je kind daar van houdt – werkt hier heel goed voor.
Een lekkere douche of bad nemen en frisse kleren aantrekken om alle energieën die bij de spannende gebeurtenis horen los te laten werkt ook wonderlijk.
Probeer niet je eigen angst op je kind te projecteren. Als je niks ongebruikelijks opmerkt aan het gedrag van je kind is dat ook prima.
Maar wees opmerkzaam op ‘veiligheid vragend gedrag’ en neem de gevoelens van je kind serieus.
Een extra knuffel, wat meer connectie-tijd, wat meer rust op de agenda.
Noah vroeg om veel meer knuffels en massages dan hij normaal doet in de dagen na het ziekenhuis.
Ik merkte dat de aanraking hem hielp om zich weer veilig in zijn lichaam te voelen en de intense gevoelens van die dag weer los te laten.
Hij vond het ook spannend om te gaan slapen dus we hebben extra knuffels in zijn bed op wacht gezet.
De dag na het ziekenhuis stelde hij voor om de hele dag samen in bed te blijven liggen.
Dat is een nogal ongebruikelijk verzoek van mijn energieke en temperamentvolle zoon… en het bleek dat hij bang was dat er beneden prikjes waren.
Dus samen hebben we toen eerst de hele beneden verdieping uitgekamd op zoek naar verstopte dokters. En toen die er niet bleken te zijn was alles weer ok.
10. Ga zo snel mogelijk weer terug naar je gebruikelijke routine
Maak tijd en ruimte voor extra praten en knuffels en heb iets meer geduld met ‘lastig gedrag’ maar probeer om zo snel mogelijk weer terug te gaan naar je gebruikelijke routine.
Hoogsensitieve kinderen houden van structuur en voorspelbaarheid. Dat helpt ze om zich veilig te voelen.
De nacht dat we terugkwamen uit het ziekenhuis heb ik Noah in mijn bed laten slapen.
De volgende dag ging het duidelijk alweer een stuk beter met hem, dus heb ik hem weer in zijn eigen bed gelegd.
Hij riep wel vaak of ik even boven wilde komen, wat hij normaal bijna nooit doet, dus daar heb ik tijd en ruimte voor gemaakt.
Het was verleidelijk om hem nog veel langer in mijn bed te laten slapen. Maar we hebben eerder de fout gemaakt om te lang van een routine af te wijken na een vervelende gebeurtenis.
En toen heeft het héél lang geduurd voordat iedereen weer gewoon een nacht rustig door kon slapen.
Ondertussen is alles weer bijna terug naar normaal. De teen geneest goed en Noah lijkt weer zijn eigen, vrolijke zelf.
Hopelijk zijn onze ervaringen en tips voor jou ook bruikbaar mocht je een keer in een vergelijkbare situatie terecht komen ❤️
Help je kind spanning en vervelende gevoelens structureel beter los te laten
En leer je kind de belangrijke vaardigheden om met je gevoeligheid in balans te zijn, en te blijven
– ook als de buitenwereld druk is of bijvoorbeeld op school.
=>> Dat leert je kind met het FreeHappyKids-programma
Wil je meer rust, balans & zelfvertrouwen voor je hoogsensitieve kind?
Het FreeHappyKidds-programma is speciaal ontwikkeld voor hoogsensitieve kinderen zelf, van 6 tot 12 jaar.
De meest effectieve manier om een sensitief kind te leren omgaan met gevoeligheid: met prikkels, spanning, lastige gevoelens en uitdagende situaties.
Of voor hoogsensitieve peuters & kleuters:
